| Empatia przeciwdziała przemocy |
| Nowe spojrzenie na agresję w szkole Brytyjscy naukowcy z University College London proponują nowe, psychodynamiczne spojrzenie na problemy przemocy w szkole. Wyniki ich badań pokazują, że zastosowanie działań koncentrujących się na empatii i układzie sił może ograniczyć rozmiary doświadczanej przez dzieci w szkole agresji. Opracowany przez naukowców projekt CAPSLE (Creating a Peaceful School Learning Environment) koncentruje się na związku pomiędzy sprawcą, ofiarą i biernym obserwatorem – zakłada, że wszyscy uczestnicy szkolnej społeczności odgrywają jakąś rolę w bullyingu. Podstawą projektu jest rozwijanie umiejętności mentalizacji, to znaczy interpretowania zachowania własnego i innych osób w kategoriach stanów psychicznych (przekonań, potrzeb, uczuć), bowiem zgodnie z założeniami programu, większa świadomość cudzych odczuć pozwala zwalczyć pokusę znęcania się nad innymi. Nacisk położono na potrzebę rozumienia i odczuwania – a nie reagowania na sytuację przemocy. Szczególną uwagę zwrócono na świadków zdarzenia, którym zajęcia miały uzmysłowić rolę, jaką (choć nieświadomie) pełnią w podtrzymywaniu relacji agresor – ofiara poprzez odrzucenie odpowiedzialności i podejmowanie niejawnej decyzji, by nie myśleć o tym, czego doświadcza agresor/ofiara. Ostatecznym celem projektu była zmiana postrzegania przemocy przez cały system szkolny. W pierwszym roku trwania programu, nauczyciele odbyli całodzienny trening grupowy, a uczniowie odbyli 9 sesji ćwiczeń z samoobrony. Trening sztuk walki zawierający elementy dramy opracowano tak, by pomóc dzieciom zrozumieć, jak reagują na agresję i jak agresja wpływa na ich zdolność jasnego i kreatywnego myślenia. W trakcie programu uczniowie codziennie pod koniec zajęć lekcyjnych poświęcali 15 minut, by zastanowić się nad sytuacjami przemocy, które miały miejsce w danym dniu, szczególnie nad relacjami agresor – ofiara – świadek. Następnie oceniały, w jakim stopniu wykazały się refleksją i współczuciem. W czasie trwania programu dzieci dwa razy w roku wypełniały kwestionariusz dotyczący zachowań agresywnych, prześladowania, roli świadka, mentalizacji. Obserwacja zachowań losowo wybranych grup odbywała się w regularnych odstępach czasu i polegała na przyglądaniu się tym, którzy często zachowywali się destrukcyjnie. Program CAPLES stworzył warunki do kreowania pozytywnych zachowań, większej empatii w stosunku do ofiar i mniejszego przyzwolenia na agresję. Badanie pokazało, że dzięki empatii osoby agresywne zostały pozbawione swojej siły. Początkowo agresywne dzieci skarżyły się, że projekt jest nudny i powinien być wstrzymany, stopniowo jednak zostały zaangażowane w pełnienie bardziej pożytecznych ról. Na przykład znany ze swojej siły uczeń klasy piątej został zaangażowany w pomoc przedszkolakom przy sznurowaniu bucików. Opracował Aleksander Król na podstawie: New Tactics To Tackle Bystander’s Role In Bullying http://www.sciencedaily.com/releases/2009/01/090125193150.htm. http://charaktery.eu/wiesci-psychologiczne/1630/Empatia-przeciwdziala-przemocy/ |